 |
| මාගම් සෝලිය |
පොත්ගොඩ දිහා බලපුවම එක පාරටම ඇස් නතරවෙන ලස්සන මුල් පිටුවක් තියන පොතක් මේක. පොතේ නම “මාගම් සෝලිය” ටිකක් හුරුපුරුදු ගතියක් මේ නමේ තිබුනත් හරියට තේරුමක් එක පාරටම මතක් වෙන්නේ නැ. පොත ලියලා තියෙන්නේ අපි කව්රුත් දන්න කියන කෙනෙක් ඒ මොහාන් රාජ් මඩවල. මේ පොතේ අන්තිම පිටු දෙක, තුනේ තියෙන්නේ විචාරක ඇසින් මේ පොත ගැන තියපු සටහන් ඒ හැම සටහනකම වගේ තියෙන්නේ මේක අමුතු ආකාරයක කියවීමක් කියලා. එක නිසාම මම මේ පොත කියවන්න ගත්තා.
පොතේ නම වන මාගම් සෝලිය කියන වචනයේ තේරුම ගත්විට මාගම යනු ගැහැණිය වන අතර සෝලිය යනු චෝදනාව. ඒ අනුව ගැහැණියක් මුල් කරගෙන හාමුදුරුවෝ නමකට කරනු ලබන චෝදනාව මාගම් සෝලිය නම් වේ .
2011දී සැත්තැම්බර්, නොවැම්බර් මාස වල මේ පොතේ කතෘ මොහාන් ඌව වෙල්ලස්ස, අම්පාර පැත්තේ පොඩි රස්තියාදුවක් ගැහුවලු ඒ ගමනේදී තමයි මේ පොතේ ප්‍රධහන චරිතය ලෙස මොහාන් හදුන්වාදෙන ඇබිත්ත උන්වහන්සේ චරිතය ගැන ඔහුට දැනගන්න ලැබිලා තියෙන්නේ. මේ ඇබිත්ත උන්වසන්සේ කියන්නේ අපේ රටේ ඉස්සර හිටපු ගණින්නාන්සේ කෙනෙක් ඒ කියන්නේ මේ චරිතය හාමුදුරුවෝ කෙනෙක් කියලත් හදුන්වන්න පුළුවන් ඒ වගේම හාමුදුරුවෝ කෙනෙක් නෙමෙයි ගිහි චරිතයක් කියලත් හදුන්වන්න පුළුවන්. මොකද මේ කියන ගණින්නාන්සේලට ගිහි ජිවිතයක් වගේම පැවිදි ජිවිතයකුත් තිබිලා තියනවා. මේ වගේ චරිත අපිට හමුවෙන්නේ නුවර යුගයේ. මොවුන්ට අබුදරුවෝ ඉන්නවා ඒ වගේම මේ අය තමයි ගමේ මිනිස්සුන්ව බුදුදහමට යොමු කරන්නේ, මළගෙදරක පාංශුකූලය දෙන්නේ මේ වගේ දේවල් කරන චරිතයක් මේක.
කතෘ මේ ඇබිත්ත උන්වහන්සේ මේ පොතේ ප්‍රධාහන චරිතය ලෙස හැදින්වුවත් මට හිතෙන මේකේ තියෙන්නේ ප්‍රධාහන චරිතයක් නෙමෙයි. පුන්චි රාළ හා ඔහුගේ බිරිද ගෝමරි මුලික කරගෙන බිහිවන විස්තීරණ පවුල මුලික කරගත්තු කතාවක් මේක මොකද මෙහි එන සියලුම චරිත එනම් පුංචි රාළගේ කලින් කසාදේ දරුවා සුදු බණ්ඩා ඒ වගේම ගොමරිට දාව උපදින දරුවන් (සේදරා, රනා, පුංචා, වල්ලී, ටිකිරි මැණිකා, එතනා ආදී) මුලික කරගෙන ඔවුන්ට හමුවන චරිත වටා මේ කතාව ගෙතී තියනවා.
 |
| Mohan Raj Madawala's Magam Soliya |
කතාවට අනුව මේ කියන පුන්චි රාළ හා ඔහුගේ බිරිද ගෝමරි ජීවත්වෙන්නේ වර්ෂ 1809 -1819 දි ඌව වෙල්ලස්ස ප්‍රදේශයේ ගමක. එහෙත් මේ ගමේ සිද්දවෙන දේවල් හරිම මත-භේදාත්මකයි එම නිසාම සමහරු මේ පොත සල්ලි දීලා අරගෙන ටිකක් කියවල අයින්කරලා දාල තමන්ගෙන් නිකන් අපරාදේ රුපියල් 500ක් වියදම් වීම ගැන හුල්ලනවා. සමහරු මේ පොත හරිම අසාවෙන් මුල ඉදලා අගට කියවනවා අලුත් කියවීමක් කියලා. මේ වගේම පරස්පර විරෝධී අදහස් දෙකක් එන්න මේ පොතේ ගොඩක් හේතු සපයනවා.
මේ පොත ගොඩක් අය ප්‍රතික්‍ෂේප කරන්න ප්‍රධාහන හේතුව තමයි මේකේ කතාකරන ලිංගිකත්වය. මේ පොත කියවනකොට මටත් වෙලාවකට හිතුනා මම මේ නිල් පත්තරයක් ගෙදර එළිපිටම කියවනවද කියලා. මොකද මේකේ තියන ශිෂ්ටසම්පන්න සමාජය විසින් ප්‍රතික්‍ෂේප කරන්නලද ලිංගික සම්බන්දතාවයන් එනම් තමන්ගේම ලේ වලින් දාව උපදින දියණියත් එක්ක තම පියා පවුල් කෑම. මේ පොතේ කතාවට අනුව මේ පියාගේ සහ දියණියගේ අසම්මත එක්වීම අනුමත කිරීමක් දැක්වෙනවා. අපි ඉතිහාසයේ අසා ඇති පරිදි සිංහබාහු - සිංහසිවලි හා විජය කුවේණිගේ දරුවන් වූ ජීවහත්ත - දිසාලා වගේ අසම්මත ආදර කතාවක් වගේ කියා සිතන්නට මටනම් නොහැකියි මේ පොතේ අසම්මත ආදරය.
මොහාන් රාජ් මඩවලට අනුව මේ ගමේ සිදුවන්නේ හරි අරුම පුදුම දේවල් හරියට සුරංගනා කතා වගේ තවත් වෙලාවකට මනංකල්පිත ක්‍රියාදාම හොලිවෝඩ්, බොලිවෝඩ් චිත්‍රපටියක් වගේ කියලා හිතෙනවා. මොනවා වුවත් මෝහන්ගේ මේ සිතේ පහලවූණු මේ ෆැන්ටසි ලෝකේ තියන ෆැන්ටසි ගම, ලංකා ඉතිහාසයේ වැදගත්ම කාල පරාසයක වැදගත් ප්‍රදේශයක ජන ජිවිත හා හරි අපුරුවට මුසුකරනවා.
 |
| මොහාන් රාජ් මඩවල |
මොහාන් රාජ් මේ පොත රසවිදින අයට කියනවා,
මෙය ඉතිහාස කතාවක්ද, ඇත්ත කතාවක්ද,
එසේත් නැතිනම්
මේ ලෝකයේ කවමදාවත්
සිද්ධ නොවෙන කතාවක්ද කියලා
රසවිදන්නාට දැනෙන ඕනිම විදියකට රස විදින්න කියලා
මට හිතෙන විදියට මොහාන්ටත් බැරිවෙලා තියෙනවා තමන්ගේ පොත පොත්රක්කයේ කොතනද තියන්න ඕනි කියලා තේරුම් ගන්න එහෙවු එකේ සමහරු මේ පොත තමන්ගේ පොත්රක්ක වලින් අල්ලලා එලියට විසිකරන එක ගැන පුදුම වෙන්න දෙයක් නැ.
මෙහි අඩංගු ලිංගිකත්වයට හා ඒ ලිංගිකත්වය විස්තර කරන විදියට මම පුද්ගලිකව කැමති නැති වුවත් වෙන වෙනම තල දෙකක දුවන මේ ගම හා අපේ ලංකාවේ ඉතිහාසය සම්බන්ද කිරීමේ ක්‍රියාවලියට මම අගය කරමි හා මම එයට අසා කරමි.
පාසලක ගුරුවරියක් වන මගේ මිතුරියක්‌ මාර්ගයෙන් මට දැනගන්න ලැබුන පරිදි මේ පොත පාසල්වල පුස්තකාල සදහා බෙදාහැර ඇත. මගේ මතයට අනුව මේ පොත පාසල්වල පුස්තකාල සදහා සුදුසුද යන්න නැවත සලකා බලන්නේනම් බොහොම වටිනබව අවසානයේ කියන්නට කැමැත්තෙමි.
